توی هر کاری، چه مغازه بزنی، چه استارتاپ داشته باشی، چه مدیر یه شرکت باشی، هر روز کلی مسئله و چالش داری. حالا یا می‌تونی همین‌طوری بری جلو و شانسی حلشون کنی! یا مثل افراد حرفه‌ای با یه مدل و روش استاندارد مشکلات کسب و کارت رو حل کنی.

من اینجا می‌خوام چندتا تا از مدل‌های کاربردی رو برات معرفی کنم، با من همراه باش.

✅ ۱. مدل IDEAL

یکی از مدل‌های خوش‌ساخت برای حل مسئله که اسمش از حروف اول ۵ مرحله‌ش گرفته:

Identify → تشخیص مشکل
Define → دقیق‌کردن و شفاف‌سازی
Explore → پیدا کردن راهکارهای ممکن
Action/Act → اجرا
Look back → بررسی نتیجه

کجاها کاربرد داره؟

• وقتی نمی‌دونی مشکل از کجاست و می‌خوای مرحله به مرحله با منطق پیش بری.
• پروژه‌هایی که باید چند راهکار داشته باشی و دونه دونه تستشون کنی.

یه مثال بزنم:
مثلا تصور کن فروش سایتت اومده پایین

1. اول می‌ری چک می‌کنی مشکل چیه (مثلاً کم شدن بازدید)
2. بعد مشخص می‌کنی که مشکل دقیقا کجاست (تبلیغات کم شده؟ سایت کند شده؟)
3. چندتا راه حل می‌چینی (طبق مشکل یا مشکلاتی که شناسایی کردی)
4. یکی رو اجرا می‌کنی (به ترتیب اولویت زمان، هزینه یا تاثیر)
5. نتیجه رو می‌سنجی و اگه لازم بود باز بهبود می‌دی (و اگر چندتا مشکل داری این مراحل رو جداگانه برای هرکدوم انجام میدی)

✅ ۲. مدل VITAL

یه مدل خیلی ساده و سریع برای حل مسائل روزمره و کاری:

Verify → مطمئن شو مسئله واقعی چیه
Identify → دلایل اصلی رو دربیار
Think → راه‌حل‌ها رو فکر کن
Act → عمل کن
Learn → تجربه بگیر

کجاها کاربرد داره؟

• برای حل مسائل ساده و روتین
• وقتی وقت زیادی برای تحلیل نداری

مثال برای VITAL:
حل مشکل تأخیر مشتریان در پرداخت.

1. بررسی می‌کنی واقعاً کیا پول ندادن و چرا؟!
2. می‌فهمی دلیلش چی بوده (فراموش کرده؟ مشکل درگاه بوده؟ منصرف شده؟)
3. سریع چند راه‌حل فکر می‌کنی (پیگیری دستی، پیامک یادآور، تخفیف برای تسویه سریع)
4. اجرای ایده‌ها
5. درس می‌گیری دفعه بعد زودتر پیگیری کنی (چه به‌صورت اتوماتیک، چه دستی، چه تخصیص یک فرد برای وضعیت سفارش‌های ناقص)

✅ ۳. مدل Design Thinking

اینم یکی از مدلای موردعلاقه‌مه که خیلی به درد کسایی می‌خوره که دنبال ایده و نوآوری هستن و غیر از تفکر چالشی، برای خلق و ایجاد محصول یا خدمت کاربرد داره.

مرحله‌هاش:
همدلی و شناخت کاربر
تعریف مسئله
ایده‌پردازی
ساخت نمونه اولیه
تست و اصلاح

کاربرد:
🔸 طراحی محصول جدید
🔸 حل مشکل تجربه مشتری
🔸 ایده برای تبلیغات خلاق

جمع‌بندی

داستان اینه که برای هر مشکلی، یه مدل و روش می‌شه پیدا کرد. لازم نیست همه جا از یه مدل استفاده کنی.
گاهی IDEAL، گاهی VITAL، گاهی هم Design Thinking جواب می‌ده.
اصلش اینه که حواست باشه همین‌طوری سرسری از کنار مشکل نگذری و مهمتر از همه‌چیز هزینه‌ی یک تجربه رو چندبار پرداخت نکنی!